PvdA wil ‘sociale segregatie’ tegengaan

Een van de grootste opgaven voor de sociaaldemocratie in de komende decennia is, in mijn ogen, het tegengaan van sociale segregatie. Tijdens de behandeling van de nieuwe Woonvisie heb ik hiervoor aandacht gevraagd met een motie. Deze motie is unaniem aangenomen en omarmd door het college.

Sociale segregatie is een ingewikkeld onderwerp. In dit artikel geef ik daarom, aan de hand van mijn betoog, antwoord op een aantal vragen:

Wat is sociale segregatie?
Sociale segregatie is het gescheiden van elkaar leven van verschillende groepen in de samenleving. Sommige groepen kiezen daar bewust voor, denk aan de China Towns en LHBT-buurten in veel westerse steden. Andere groepen kiezen daar niet voor, denk aan de achterstandswijken in Europa en de getto’s in de Verenigde Staten.

Is sociale segregatie nieuw?
De segregatie van Nederland is ingezet in de zestiger jaren. Ingegeven door de woningnood, leefden verschillende groepen door elkaar; jonge gezinnen en ouderen, hoog en laag opgeleid, hier geboren en van elders gekomen. In de decennia erna werd er volop gebouwd. De woningnood moest worden opgelost en “in geouwehoer kun je niet wonen”. Daarmee raakte de samenleving meer gesegregeerd. Huishoudens die zich een nieuwe woning konden veroorloven gingen naar nieuwe wijken.

Waarom is dit een probleem?
Er bleven ook groepen achter. Vaak groepen met een kleine beurs en/of sociale opgaven. – Een ‘wooncarrière’ is niet voor iedereen weggelegd. – Waardevolle verbindingen die de samenleving sterker maakten, gingen verloren. ‘Sociaal kapitaal’ verdampte.

In de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en in Frankrijk zien we op dit moment waar sociale segregatie toe leidt. Sociale problematiek cumuleert, in veel wijken. Bestuurders proberen de problemen aan te pakken, maar doen dit op een verkeerde manier. Simpelweg doordat zij de problemen niet begrijpen en de instrumenten er niet voor hebben deze aan te pakken.

En in Heerenveen?
Ook in Heerenveen merk ik regelmatig hoe groot het gat tussen deze verschillende leefwerelden is. En ik heb het idee dat dit gat alleen maar groter wordt. Ik ben dan ook blij dat huurders meer inspraak krijgen in het woonbeleid. Zo kunnen we dit gat dichten.

Hoe kun je sociale segregatie tegengaan?
Bijvoorbeeld door mee te sturen bij activiteiten van woningbouwcorporaties. De nieuwe Woningwet voorziet hierin. Daar ben ik blij mee. Als samenleving staan we voor grote maatschappelijke opgaven, zoals het huisvesten van statushouders en het opvangen van mensen die geestelijke gezondheidszorg nodig hebben in onze wijken en dorpen. Ik vind dat dit een opgave is van ons allemaal. En dat dit niet alleen op de schouders moet te komen van groepen die zelf al sociale opgaven hebben.

Minder blij ben ik met het ‘passend toewijzen’, waarbij woningbouwcorporaties op basis van inkomen woningen gaan toewijzen in plaats van op woonwensen. Zo kunnen er monotone wijken ontstaan. Dit kan worden tegengegaan door, bij het saneren van buurten, deze gemêleerd weer op te bouwen. Het college van Burgemeester en Wethouders zal zich hierover moeten gaan buigen.

Wat staat er in de motie?
De motie geeft aan sociale segregatie ongewenst te vinden en roept het college op om opnieuw met woningbouwcorporaties om tafel te gaan om te kijken hoe dit kan worden tegengegaan. Daarbij moet gekeken worden naar de sociale draagkracht van een wijk.