Zoals eerder al eens aangegeven, wil ik in de bijdrages voor de Reade Tried mijn gehele portefeuille voorbij laten komen. Hiervoor waren dat al Onderwijshuisvesting, Energie, Volkshuisvesting en de Lelylijn. Maar ook Handhaving maakt onderdeel uit van mijn portefeuille. Misschien op het eerste gezicht niet het meest aansprekende onderdeel. En toch is het van groot belang.
Handhaving in de portefeuille van de wethouder betekent in Heerenveen de handhaving op alles wat met ruimtelijke ordening (bouwen en verbouwen) en het milieu te maken heeft. Daarnaast varieert het van grote overtredingen tot kleine. Ook bij kleine overtredingen moet in principe opgetreden worden om normvervaging te voorkomen. Als er stelselmatig niet wordt opgetreden tegen het overtreden van regels, worden de regels immers zinloos.
En dat is wel waar de schoen soms wringt. Ik hoorde eens het verhaal van een gepensioneerde agent, die na zijn pensioen als ambteloos burger helemaal onrustig werd van alle overtredingen die hij al lopend en fietsend in zijn eigen stad zag. Zo is het met de wethouder handhaving ook wel een beetje. Als ik door onze gemeente rijd, zie ik links en rechts dingen die op zijn minst de vraag oproepen: mag dat eigenlijk wel?
Omdat de gemeente niet overal tegen kan optreden (en dat eigenlijk ook onwenselijk is), hebben we handhavingsbeleid opgesteld. Dit beleid is ons belangrijke houvast bij het bepalen van prioriteiten in de handhaving. Inwoners en ondernemers kunnen eruit opmaken op welke wijze bij overtredingen wordt opgetreden. Daarmee biedt het rechtszekerheid en in zekere mate rechtsgelijkheid. Handhaven houdt in de praktijk vaak in, dat er niet meteen handhavend wordt opgetreden. Met een stappenplan in de hand wordt eerst overgegaan tot het gesprek, dan een waarschuwing en zo steeds strenger.
Steeds vaker merken we, dat het niet meer lukt om er in een (onderling) gesprek uit te komen. Soms ook komen we als gemeente “tussen” ruziënde partijen in te staan. Bovendien worden zaken steeds juridisch complexer. Het is voor een gemeente met de omvang van Heerenveen best lastig om een bij de dynamiek van de plaats passende capaciteit aan handhaving op de been te hebben en te houden. U kunt zich voorstellen dat alle bouwprojecten (woningbouw en bedrijventerreinen), maar ook alle andere activiteiten die daar plaats vinden, de nodige inzet met zich meebrengen.
Handhaving zou het sluitstuk van het beleid moeten zijn. Immers, wanneer regels duidelijk en helder zijn, verwacht je een hoge mate van naleving door eenieder. Het is echter wel steeds vaker balanceren tussen krachtig, duidelijk en over de volledige gemeente handhavend optreden. Met de beperkte capaciteit uiteraard allemaal binnen de grenzen van adequate handhaving. Wat we ervan leren, is dat we in de fase van vergunningverlening en bij het opstellen van regels goed moeten kijken naar eventuele gevolgen voor handhaving en de capaciteit.
En mocht u nu na het lezen van dit stuk denken: volgens mij heb ik nog een tip, iets gezien, of wilt u erover in gesprek? Mail dan gerust naar [email protected]
