2. Rondom meedoen en ondersteuning

We kunnen pas van een gezond Heerenveen spreken als we geluk op de eerste plaats zetten. Gezondheid en welzijn zijn immers niet vanzelfsprekend, daar moeten we wel wat voor doen.

Het gaat goed met veel Nederlanders en dat is gelukkig ook zo in Heerenveen. Maar dat het goed gaat geldt niet voor iedereen. Al jaren zijn er groepen kwetsbare inwoners die achterblijven. Voor deze mensen wordt het steeds moeilijker om een fijn huis en goed werk te vinden, hun levensverwachting en gezondheid lopen achter, zij kampen met onderwijsachterstanden en doen minder vaak mee aan politiek en cultuur. De coronacrisis heeft deze problemen nog eens verscherpt.

Deze groeiende ongelijkheid drukt bij individuele inwoners die hiermee kampen een zwaar stempel op de kwaliteit van leven. Zij mogen rekenen op onze ondersteuning gericht op bestaanszekerheid, gelijke kansen en een gezond leven.

Maar ook voor de samenleving als geheel zijn de gevolgen niet mis. Het vertrouwen en de maatschappelijke samenhang in onze samenleving neemt af door de kloof die is ontstaan. Daarom willen wij investeren in sociale samenhang. Door het vertrouwen in onze gemeente te vergroten en door verbinding te zoeken met mensen die zich afwenden van de samenleving. Wij willen dat iedereen gewoon meedoet in Heerenveen en zich van waarde voelt. We vinden dat geen individueel probleem, maar een gezamenlijke opdracht in het belang van een bloeiend Heerenveen.

2.1 Herstel van vertrouwen

Voor de PvdA is het belangrijk dat inwoners en overheid gelijkwaardig en vanuit vertrouwen met elkaar omgaan. Dat iedereen die wil mee kan doen en dat belangen van al onze inwoners worden behartigd en verdedigd. In de raad, maar ook daarbuiten. Inwonersparticipatie is belangrijk. Inwoners weten vaak zelf het beste wat er in hun eigen omgeving speelt en welke oplossingen er mogelijk zijn. De gemeente is daarom toegankelijk en benaderbaar voor al onze inwoners. Ook en misschien wel juist in het sociaal domein moet er sprake zijn van een gelijkwaardige relatie en vertrouwen.

2.1 Onze keuzes

• De gemeente werkt actief aan verbinding en vertrouwen door de wijk in te gaan en met inwoners te spreken.

• Iedereen moet betrokken kunnen zijn bij wat er in zijn of haar omgeving gebeurt. Daarom zorgen we ervoor dat iedereen de gelegenheid heeft om mee te praten.

• We zetten ervaringsdeskundigen in en nemen hun aanbevelingen mee bij het verbeteren van de uitvoer van gemeentelijke taken.

• Uitkeringsgerechtigden en mensen met zorgvragen hebben recht op een benadering vanuit vertrouwen.

• Inwoners mogen niet langer verdwalen tussen uitvoeringsinstanties. Daarom kunnen zij dichtbij een beroep doen op onafhankelijke ondersteuning om de weg te vinden en hun recht te halen.

• We zorgen als gemeente voor betrokken en snelle hulp op maat aan de slachtoffers van de Toeslagenaffaire.

2.2 Investeren in sociale samenleving

We willen een samenleving waarin iedereen meetelt. We kiezen voor een inclusieve samenleving, we kijken om naar elkaar, kunnen omgaan met verschillen en zijn weerbaar in een wereld die steeds sneller verandert. Daarom kijken we naar wat ons bindt in plaats van naar wat ons verdeelt. We kiezen voor een samenleving, waar iedereen zichzelf kan zijn en het niet uitmaakt wat je geslacht, geaardheid of geloof is.

2.2 Onze keuzes

• We investeren in gemengde wijken. Dit doen we bijvoorbeeld met gemengd bouwen voor alle inkomens groepen en alle leeftijden.

• Netwerken worden in onze samenleving steeds belangrijker. Niet alleen mensen, die op jou lijken en tot jouw groep behoren, maar juist ook de mensen, die tot andere netwerken behoren kunnen je vooruithelpen. In de gemengde wijken is het in contact zijn met elkaar en toegang krijgen tot de netwerken van anderen gemakkelijker.

• De PvdA staat naast individuen en minderheden, die zich uitspreken tegen discriminatie moet er voor iedereen ruimte zijn om zijn of haar mening zonder bedreigingen of verdere uitsluiting te uiten.

• We zijn er ook voor de mensen die zich op economisch vlak in de steek gelaten voelen: de zzp-ers en flexwerkers die slachtoffer zijn geworden van de doorgeslgen flexibilisering of de mensen die hun banen zagen verdwijnen. Om te voorkomen dat ze vereenzamen en afdrijven van de samenleving versterken we hun netwerk door hen met elkaar in contact te brengen en ervaringen uit te wisselen en helpen we waar nodig is met omscholing.

• We zijn er ook voor de mensen die zich op economisch vlak in de steek gelaten voelen; de zzp’ers en flexwerkers die slachtoffer zijn geworden van de doorgeslagen flexibilisering of de mensen die hun banen zagen verdwijnen. Om te voorkomen dat zij vereenzamen en afdrijven van de samenleving versterken wij hun netwerk door hen met elkaar in contact te brengen en ervaringen uit te wisselen en helpen we waar nodig met omscholing.

2.3 Rekenen op zorg en ondersteuning

De gemeente is sinds 2015 verantwoordelijk voor de Wmo- en de jeugdzorg. Helaas ontvangen we hiervoor niet voldoende budget. Hoe we daar lokaal mee omgaan, is een politieke keuze. De PvdA vindt dat het beperkte budget nooit een belemmering mag zijn om de zorg te leveren die iemand nodig heeft. Iedereen moet daarop kunnen rekenen. Als je ziek bent of iemand in je omgeving dat is, heb je hulp nodig en is al het andere onbelangrijk. Dan wil je erop kunnen rekenen dat jij of je naasten de juiste zorg, ondersteuning en aandacht krijgen. Niet op basis van wie je bent, maar op basis van wat je nodig hebt.

De PvdA hecht veel waarde aan sociale samenhang en een sterke sociale basis. Dit geeft een basis voor gelijke kansen en draagt bij aan het voorkomen en verminderen van problemen. De druk op zwaardere zorg zal hierdoor in de loop van de tijd afnemen. Maar niet elk probleem is op te lossen zonder professionele ondersteuning. Als mensen meer begeleiding nodig hebben, moeten zij gemakkelijk de weg naar ondersteuning kunnen vinden. Onze Meitinkers doen hierin goed werk. Als er individuele zorg nodig is, zorgen we voor een maatwerkvoorziening, die aansluit bij de specifieke vraag of behoefte van een persoon of gezin.

2.3 Onze keuzes

• We investeren in goede voorzieningen zoals de bibliotheek, sportvoorzieningen, buurtsport- en cultuurcoaches, een groene omgeving waar je een ommetje kunt maken en laagdrempelige voorzieningen voor bijvoorbeeld ontmoeting en opvoedingsondersteuning.

• In alle vormen van ondersteuning, toegang tot voorzieningen, regelingen en communicatie houden rekening met laaggeletterden.

• Tijdens de coronacrisis werd voor iedereen duidelijk hoe belangrijk digitale vaardigheden zijn om goed mee te kunnen doen. We zorgen daarom voor digitale toegankelijkheid. Door in het ontwerp van onze website en digitale uitingen rekening te houden met oudere onlinegebruikers en laaggeletterden, bijvoorbeeld door iconen en symbolen te gebruiken. Door trainingen om kennisachterstand in te lopen te faciliteren. En door gericht andere manieren van communicatie te zoeken als dat nodig is.

• Vervoer is belangrijk als je mee wilt doen. We onderzoeken mogelijkheden om het aanbestede doelgroepenvervoer van de gemeente flexibeler en vraaggerichter in te kunnen zetten, zodat er een fijnmaziger aanbod naast het openbaar vervoer ontstaat. Ook willen we een systeem van elektrische deelauto’s introduceren.

• We pleiten voor gratis voorschoolse opvang voor kinderen uit achterstandsgezinnen. Kinderen lopen eenmaal opgedane onderwijsachterstanden niet of nauwelijks in. Voorschoolse opvang betekent een goede start.

• We voorkomen dat problemen van nu zich doorzetten naar de volgende generatie. Daarom investeren we in een kansrijke start in de eerste duizend dagen van een kind. We bieden ondersteuning in het versterken van het ouderschap, spreken open over de kinderwens met ouders in kwetsbare situaties en begeleiden ouders tijdens de zwangerschap en als jong gezin.

• Dingen die bij het normale leven horen, laten we ook daar. De tendens van medicaliseren en problematiseren willen we stoppen.

• Jeugdwerkers, -coaches en buurtzorgverleners hebben een belangrijke signalerende rol, doordat zij laagdrempelig het gesprek aangaan met jongeren en jongeren bij bijvoorbeeld een potje voetbal hun verhaal kunnen doen. Deze manier van werken vanuit een laagdrempelige vertrouwensrelatie speelt een belangrijke rol in het voorkomen van zwaardere zorg voor jongeren.

• We pakken signalen van zorgen in gezinnen, bij kinderen en ouders, vroeg op. We zetten behoeften van kind én gezin centraal in onze aanpak en maken maatwerk mogelijk. We bevorderen de samenwerking tussen kinderen, ouders, ervaringsdeskundigen en professionals op gebied van onderwijs, participatie en zorg.

• Eenzaamheid is geen ziekte. Maar mensen hebben soms wel professionele ondersteuning nodig om er mee om te kunnen gaan en van waarde te blijven van hun omgeving. Daarom investeren we hierin.

• Mantelzorgers zijn onmisbaar voor onze samenleving. Zij steken vaak al hun energie en liefde in hun zorg, maar intensieve mantelzorg kan ongelofelijk zwaar zijn. We organiseren daarom extra ondersteuning om mantelzorgers te ontlasten.

• We zijn voor inclusieve wijken. Om te zorgen dat het daar voor iedereen fijn wonen is, investeren we in randvoorwaarden zoals werken met ervaringsdeskundigen en de aanwezigheid van GGZ-expertise bij de politie en het welzijnswerk.

• Zorg moet beschikbaar, bereikbaar en betaalbaar zijn. De menselijke maat is daarbij belangrijk. We denken niet vanuit het stelsel, maar vanuit wat iemand nodig heeft.

• Inwoners kunnen rekenen op continuïteit van zorg als zij hun leven lang aangewezen zijn op een bepaalde mate van hulp of ondersteuning. We kijken wat passend is in elke levensfase, zonder onzekerheid van herindicaties of gewijzigd (inkoop)beleid.

• We zijn voor solidariteit in de zorg en bestrijden daarom het abonnementstarief WMO waar we kunnen. De zorg voor mensen die het echt nodig hebben loopt hierdoor gevaar.

2.4 Gezond leven

Het is onverteerbaar, dat in Nederland de sociaaleconomische ongelijkheid leidt tot grote verschillen in levensverwachting en de mate, waarin we gezond oud kunnen worden. Mensen met de hoogste inkomens leven in ons land gemiddeld 7,5 jaar langer dan mensen met de laagste inkomens, terwijl het verschil in het aantal gezonde levensjaren ruim achttien jaar is. Dat zijn cijfers om stil van te worden. Wie in armoede leeft, is vaker ongezond en kinderen die in armoede opgroeien, hebben vaker een ongezonde levensstijl. Dat moet anders. Om te beginnen in Heerenveen. Dankzij het programma Samen scoren voor gezondheid! verwachten wij dat er in Heerenveen de komende jaren aandacht is voor gezond leven. We omarmen dit programma en zetten ons ervoor in dat het in de volle breedte zal worden uitgevoerd. Maar om daadwerkelijk de kansen van mensen in kwetsbare posities te vergroten en daarmee de achterstandskloof te kunnen overbruggen is op deze doelgroep gerichte en ononderbroken
investering in gezondheid nodig.

2.4 Onze keuzes

• Samen scoren voor gezondheid! is de basis van onze aanpak voor een gezond leven in Heerenveen.

• We ontwikkelen een aanpak die erop gericht is de onderliggende oorzaken van ongelijkheid in gezondheid op te lossen. Bijvoorbeeld met een integraal programma gericht op het verminderen van financiële stress, werk en aandacht voor welzijn, want dit leidt tot een betere gezondheid.

• Een kansrijke start voor kinderen die problemen doorbreekt die onderliggend zijn aan een grotere kans op ongezondheid. Armoede is daar één van.

• Sociaaleconomische gezondheidsverschillen zijn niet acceptabel. In samenwerking van zorgverzekeraars, waarbij we uitgaan van cofinanciering, pakken we die verschillen aan. We hebben daar gezamenlijke belangen én mogelijkheden.

• We zijn er voor iedereen, maar als we financiële keuzes moeten maken, ligt onze focus op die mensen die ons het hardst nodig hebben.

• In wijken waar veel kwetsbare inwoners en inwoners met psychische en psychiatrische problemen wonen willen we een waakvlamfunctie, een bekend gezicht waar deze mensen op terug kunnen vallen als het nodig is.